Mọi trao đổi xin liên hệ: bientaynguyen@gmail.com

Wednesday, July 19, 2017

CÁI CHÒI ĐỰNG LÚA CỦA NGƯỜI H'RE

July 19, 2017

Share it Please

Tây rất ngẫn, nếu không muốn nói là tầm hiểu biết quá tệ các bạn ạ. Hồi bé, Tây cứ ngỡ các dân tộc thiểu số sống trên núi thì chỉ săn bắt thú rừng, hái lượm quả rừng đem xuống xuôi đổi lấy gạo của người Kinh. Sau này về các buôn của người Ê Đê và các dân tộc khác mới biết không phải thế.  Hoàn cảnh xô đẩy, có thể là bị đuổi đánh, bất mãn chế độ đương thời hoặc đất đai quá cằn cỗi mà tổ tiên của các dân tộc thiểu số băng rừng, trèo núi hoặc chèo thuyền vượt biển sống biệt tích trên triền núi cao. Họ, những người dân tộc thiểu số, hơn ai hết yêu vô cùng những hạt lúa. Hạt lúa được gieo bên sườn núi cheo leo, Mưa gió, bão lũ rửa trôi hết đất, họ lấy đá kè, chèn hứng đất ven lưng đồi tạo thành ruộng bậc thang.  Khó khăn cực nhọc mới có hạt gạo có nên dân tộc nào cũng có lễ cúng cơm mới.  Người H’re ở huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi cũng vậy.



Về nơi đây, trên đường đi bộ đến làng Rêu, Tây được ngắm thung lũng Gò Nẻ (xã Ba Điền) và đó là lần đầu tiên Tây được đặt chân lên ruộng bậc thang.  Nó ngắn thôi, thấp thôi nhưng cũng đủ thỏa cái sự tò mò của em gái Tây Nguyên này rồi. Mai này ra Tây Bắc, Đông Bắc chắc chảy nước mắt vì không chịu nổi cái đẹp, cái hung vĩ của ruộng bậc thang ngút ngàn quá. Lại nói về người H’Re, tây đang mải mê ngắm ruộng của họ thì bỗng nổi lên một vài cái chòi mái ngói nhỏ xinh giữa ruộng. Quái! Nhà sàn gì mà bé thế kia? Tây bụng nghĩ thế. Cô bạn người H’re đi cùng như hiểu ý, bảo cái chòi đựng lúa đấy. Người H’re không để lúa trong nhà vì sợ chật nhà và con chuột phá phách. Lại thắc mắc nữa là vì sao họ không có cài ổ khóa. Bạn kia nói rằng cái xe máy chúng ta để tít trên định dốc kia có để đến ba ngày nữa cũng không ai lấy đâu bạn ạ. Người H’re xưa nay chưa bao giờ trộm cắp đồ của nhau. Lúa được để trong chòi dạng cái nhà sàn ngay mé ruộng. Rơm cũng thế, cũng được nhét trong chòi riêng luôn.



Cái tiêu đề của bài này ghi là “cái chòi đựng lúa” là bởi vì kích thước chòi chỉ bằng một nửa cái sập gỗ đựng lúa của người Kinh thôi. Nếu dùng từ ‘chứa lúa” thì người ta cứ tưởng nó phải to như căn chòi canh, chứa được cả người vác các bao lúa đi vào. Hĩ hĩ. Người H’re sống thuần nông lắm. Trông đàn trâu họ chăn ven đường mà nao lòng…
    Tây Ninh, 19/7/2017

Tây Nguyên Xanh

0 comments:

Post a Comment