Lại nữa, vì nông dân Tây Nguyên hiện nay đang ở độ tuổi chuẩn bị về hưu rất nhiều. Người ta phấn đấu cả đời chỉ vì sổ hưu nên đang có tâm lý hô bán lô cà phê đang ăn chung sản lượng với công ty của nhà nước. Người người nhà nhà muốn trồng xen bơ và sầu riêng vào vườn cây cho để sau này hô giá cao vẫn dễ bán. Nắm bắt được tâm lý này, các vườn cây giống đua nhau ươm mầm cây ăn trái. Nhưng muốn bán thì công ty yêu cầu chỉ được bán cho người có hộ khẩu thường trú ở gần đó. Tức là tiện để chăm sóc vườn cây nữa. Mà thêm những đứa sinh ra và lớn lên ở Tây Nguyên như Tây thì không muốn ở nhà làm nông dân. Thế là bài toán ai sẽ trồng cà phê sau năm 2023 đặc biệt là sau năm 2025 đang thực sự là thách thức nhà nước. Có lẽ phải có một cuộc “di dân” mới.
Những hiện tượng như này, nhiều người nghĩ ngay đến chuyện Trung Quốc dở trò với nông sản Việt. Xin thưa, nếu thị trường Việt Nam ta đủ mạnh, đủ hấp dẫn để một nhà cung ứng nào đó khao khát muốn nhảy vào thì ta lại chẳng kiếm những mánh khóe ép giá như Trung Quốc đã làm với nông sản Việt. Giá một quả sầu riêng và một chiếc Iphone thường được bàn luận rôm rả trên báo chí và các diễn đàn Trung Quốc. Bởi đó là hai thứ mà dân Trung Quốc thích nhất nhì mùa này. Giá rất đắt. Vì vậy sầu riêng của ta sang bên ấy giá phải rẻ để họ hiếm hời. Đó là quy luật thị trường, chả trách họ này nọ được.
Quả sầu riêng duy nhất mà Tây ăn trong năm 2018 này đấy. Chờ năm sau ăn tiếp, không về thăm nhà vào rằm tháng bảy để ăn sầu riêng và bơ chính vụ được.
Bình Dương, 9/7/2018
Tây Nguyên Xanh
