Tưới gí là kiểu tưới gí ống phun nước vào gốc cây. Ai trồng
cà phê đều phải trải qua gia đoạn tưới gí này đã rồi nếu có điều kiện mới tưới
bằng béc. Mùa khô năm 1993 bố mẹ mình chuyển nhà lên đây nhận 1 hecta đất trống,
Hai cụ đốt cỏ, đào hố và chờ đến mùa mưa năm đó nhận cây cà con từ công ty về
trồng. Mùa khô cuối năm 1993 đầu 1994 phải thuê người ta tưới gí. Thuê ống máy
thôi, mình phải cầm ống kéo đi từng cây một, ngồi chờ nó đầy miệng hố thì chuyển
sang cây khác.
Đầu năm 1994 bố mua xe công nông, máy bơm và mấy cuộn ống nhựa.
Mẹ cản, nói mua xe máy trước để mà đi lại cho tiện. Bố nói có nghe công nông
năm nay thì năm sau có xe máy nhưng mà có xe máy chưa chắc vài năm sau có xe
công nông. Đúng vậy, nhờ tiền đi tưới thuê mà năm 1995 nhà mình có cái Honda
Citi.
Năm 1995 đại hạn, mẹ có một kỷ niệm không thể nào quên đó là
khảo giếng. Năm đó hồ thủy lợi nước cạn kinh hoàng. Toàn dân phải vừa khảo giếng
vừa bòn từng ngụm nước cho cà phê. Trời thì nắng chang chang, khô khốc, cà vàng
lá sắp chết đến nơi rồi. Vừa khảo vừa tưới mệt quá, bố ngủ thiếp đi khi nào
không hay. Mẹ cầm ống tưới thay bố một lúc. Tự dưng máy hỏng, không biết làm
sao. Với sự mệt mỏi đói ngủ ấy của bố, mẹ gọi kiểu gì cũng không nhằm nhò. Mẹ liều, lấy một gàu “nước mát” ở bên máy dội
vào mặt bố rồi chạy trốn. Lúc tỉnh dậy, bố hiểu vấn đề nên không mắng. Tưới cà
phê, máy phải nổ thâu đêm suốt sáng nên luôn luôn phải có sẵn một thùng nước ở
bên để thêm vào làm mát động cơ nên gọi là nước mát.
Cuối năm 1995 có cà bói. Bố mẹ phơi khô, đem bán lấy tiền rồi
mua lại giàn ống ông và béc Việt Tiệp. Tiền còn thừa mua nốt cái tivi, ampli, bộ
băng từ. Mùa khô năm 1996 tưới thuê cũng được kha khá. Cuối mùa mưa năm 1996 bị
trộm giở ngói, đạp lên bản thở tổ tiên, lẻn vào nhà trộm toàn bộ tài sản, chỉ để
lại cặp loa thùng. Bố điên tiết, cuối năm 1997 cầm giấy tờ nhà xuống cho chủ hiệu
buôn để chở vật liệu xây dựng về làm nhà với lời hứa là hết mùa cà phê năm đó
trả. Những người thuê nhà mình tưới cũng hứa là hết mùa cà phê sẽ trả tiền. Vậy
nên thời điểm này của xuân năm 1998, riêng tiền tưới thuê đã đóng góp cho mình
một phần tư căn nhà rồi. Năm đó làm nhà xong thì giá cà lên. May thiệt là may.
Vì các năm sau đó giá cà xuống kinh lắm. Làm nhà mà giá cà phê xuống thì nợ còn
lâu mới trả hết. Năm đó bán cà trả nợ xong còn có tiền mua tivi Sony mới, bộ
phim đầu tiên coi đó là Ghen do bộ ba nghệ sĩ Minh Hằng, Chí Trung và Quốc
Khánh thủ vai chính. Tết năm đó không phải sắm hạt dưa vì chủ tiệm vật liệu xây
dựng biếu. Cái tết năm 1998 là một trời kỉ niệm.
Những năm sau đó, mình với có tí vai trò với mùa tưới cà phê
do đi coi ống canh trộm cho bố mẹ. Cái đó ở phần sau sẽ kể cùng với hình thức
tưới béc. He he. Rứa đã hẩy. Năm hình ảnh phía trên là cảnh cả xã rủ nhau chở ống
đi tưới và các công đoạn tưới gí. Hy vọng giúp các bạn biết đôi chút về tưới cà
phê. Tưới gí thường dùng tưới cà từ 3 năm tuổi trở xuống và tưới cho cây Hồ
Tiêu, Điều...Ảnh mang tính thông tin là chính nên có mặt ở nhiều trang mạng.
Nguồn ảnh không ghi tên tác giả nên Tây không biết ai chụp. Trân trọng cảm ơn những ai
chụp các bức ảnh này.
Buôn Ama Thuột, 8/2/2015
Tây Nguyên Xanh
Trước đây chỉ biết uống cà phê. Mà cũng uống chơi chứ không nghiện. Thi thoảng đọc báo thấy nói hạn hán, sự vất vả của người trồng cấy. Nay đọc mới thấy sự vất vả của người làm cà phê.Có lẽ lần đầu tiên biết cái từ TƯỚI GÍ, vì vùng quê tôi, tưới là tưới thế thôi. Không biết tưới béc là thế nào. Lại phải chờ cô Tây viết...
ReplyDelete