Năm 1921 nhà côn trùng học gốc Nga của viện nghiên cứu thiên tai hoàng gia Anh, Boris Uvarov đã phát hiện ra rằng một con châu chấu có thể biến thành hai màu sắc khác nhau. Ở trạng thái phân tán, chúng có màu xanh như bên trái ảnh minh hoạ. Khi có có tín hiệu tập hợp đàn, toàn bộ châu chấu sẽ biến thành màu đen như bên phải màn hình.
Năm 1976 có các nhà khoa học phát hiện châu chấu có phóng thích ra một hợp chất có tính báo tin tập hợp. Men theo đó, các nhà nghiên cứu Trung Quốc từ năm 2000 đến nay di sâu hơn vào 35 loại hợp chất có tính báo tin tập hợp群聚信息素. Trong đó có haI loại chỉ được phóng thích khi tập hợp đàn lớn, khi phân tán đàn thì không phát ra nữa. Một là 笨乙腈Benzyl Xianua, hai là 4-乙烯基笨甲醚4-Methoxystyrene.
Các nhà khoa học làm thí nghiệm và phát hiện các loài chim chỉ ăn châu chấu có màu cánh xanh khi đàn phân tán. Còn màu đen khi tập hợp đàn thì chim không ăn. Các nhà khoa học lại làm thí nghiệm khác bằng cách bôi Benzyl Xianua lên một con châu chấu và một con châu chấu không bôi thì chim chỉ chọn ăn châu chấu không có bôi. Dù rằng hai con vẫn có màu xanh cánh xanh như nhau. Như vậy việc màu xanh hay đen không liên quan đến việc chống thiên địch của châu chấu. Nhưng trong quá trình chim do dự nên chọn con nào thì Benzyl Xianua đã biến đổi thành 氢氰酸Axit cyanhydric (HCN). Axit cyanhydric có độc nên nếu chim ăn nhầm sẽ trúng độc. Sau nhiều lần trúng độc thì chim nhớ rằng loại côn trùng này không nên ăn.
Nghiên cứu thứ hai về 4-Methoxystyrene xem nó có tính hấp dẫn các loài chim không. Các nhà khoa học dùng phương pháp hình ống chữ Y . Một đầu ống là mùi của khí. Một đầu là không khí, đầu còn lại là hợp chất 4-Methoxystyrene thể khí. Sau đó thả con châu chấu vào xem nó chọn bay theo hướng khí nào. Người còn mắc sai lầm huống chi châu chấu. Cho nên các nhà khoa học lại chọn phương pháp khác là Sau đó cho châu chấu tự do bay nhảy quanh hai bồn khí. Nó ở bồn khí nào lâu hơn thì chứng tỏ nó thích khí ấy hơn. Bằng cách này, các nhà nghiên cứu đã thấy rằng chỉ có 4-Methoxystyrene mới hấp dẫn châu chấu. Thử nghiệm tại cánh đồng cho thấy chất này vô cùng hiệu quả khi các nhà muốn dẫn dụ bắt hoàng châu chấu.
Và bằng cách nào châu chấu đổi màu cơ thể được? Đó là nhờ thay đổi hàm lượng sắc tố đỏ Beta-Carotene. Chúng ta dã biết rằng màu đen có thể được tạo ra bằng cách trộn ba màu đỏ, xanh lam và vàng. Màu xanh lá cây của châu chấu là hỗn hợp màu vàng và xanh lam. Nó chỉ cần điều chỉnh sắc tố đỏ Beta-Carotene thì có thể chuyển sang màu đen ở trạng thái tập hợp đàn.
Nạn châu chấu có hai đặc trưng ấy là bắt buộc phải thành đàn (成群). Dấu hiệu sẵn sàng tập hợp thành đàn đó là châu chấu đổi màu cánh từ xanh sang đen. Thứ hai là phải bay xa 迁徙vì tác hại của châu chấu bị hạn chế nếu phạm vi di chuyển không xa. Nhưng liệu dùng mọi cách tận diệt loài châu chấu có ảnh hưởng đến cân bằng sinh học không khi mà châu chấu cũng là một loài báo hiệu miền đất có tiếng chim hót. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc hiện nay đang nghiên cứu sâu về thụ thể OR35 hình chóp trong khứu giác của châu chấu. Họ tìm cách làm cho châu chấu nhận sai tín hiệu nên không tập hợp thành đàn để đi phá hoại nữa mà cứ thế cam phận sống trọn vòng đời trong chuỗi thức ăn của tự nhiên.
Toàn bộ kiến thức được phiên dịch từ lời tự thuật của giáo sư Khang Lạc 康乐 (nghiên cứu viên của sở nghiên cứu động vật Trung Khoa Viện, viện sĩ viện khoa học Trung Quốc中国科学院院士、中科院动物研究所研究员) trên truyền hình CCTV ngày 22/5/2021
Bình Dương, 26/05/2021
Phiên dịch viên: Tây Nguyên Xanh
0 comments:
Post a Comment